Hoe overleef ik mijn familie?!

Hoe overleef ik mijn familie?!

18.07.2018
| Els van Steijn voor holistik.nl

Je bent veel meer verbonden met je familiesysteem dan waar je je bewust van bent, en in elk familiesysteem zitten onzichtbare wetmatigheden. Herken je ze, dan kun je ze voor je laten werken met als gevolg; meer grip op je leven en innerlijke rust. De patronen die zich in het familiesysteem voordoen, herhalen zich namelijk in je dagelijkse leven. Je familiesysteem kan je niet ontvluchten. Zelfs een ticket naar de andere kant van de wereld helpt niet. Ook daar blijven die dynamieken zich herhalen. Op je plek gaan staan binnen je familiesysteem kan veel goeds in gang zetten. Wat daarbij hoort is aankijken wat van jou is, dat geeft je kracht en waardigheid. En sowieso geldt in ieder familiesysteem: wat jij niet draagt, wordt doorgegeven en gedragen door iemand anders uit het familiesysteem. 

 
Hoezeer zijn mensen verbonden met hun familiesysteem?
Je bent veel meer verbonden met je familiesysteem dan waar je je bewust van bent, en in elk familiesysteem zitten onzichtbare wetmatigheden. Herken je ze, dan kun je ze voor je laten werken met als gevolg; meer grip op je leven en innerlijke rust. De patronen die zich in het familiesysteem voordoen, herhalen zich namelijk in je dagelijkse leven. Je familiesysteem kan je niet ontvluchten. Zelfs een ticket naar de andere kant van de wereld helpt niet. Ook daar blijven die dynamieken zich herhalen. Op je plek gaan staan binnen je familiesysteem kan veel goeds in gang zetten. Wat daarbij hoort is aankijken wat van jou is, dat geeft je kracht en waardigheid. En sowieso geldt in ieder familiesysteem: wat jij niet draagt, wordt doorgegeven en gedragen door iemand anders uit het familiesysteem. 
 
Waarom gebruik je het model van de fontein als metafoor voor je familiesysteem?
Dat doe ik om duidelijk te maken wat jouw plek is in het familiesysteem. Als je innerlijk op jouw plek in de fontein staat, kun je met meer gemak je plek in het dagelijkse leven innemen, zowel in je privé en professionele leven. Visualiseer een mooie fontein die bestaat uit meerdere bakken die elkaar bevloeien. In de bovenste laag staan je voorouders, in de laag eronder je opa’s en oma’s en in de bak eronder jouw biologische ouders. Jij staat altijd in de kindsbak, onder je ouders en met je broers en zussen op gelijke hoogte. In de bak onder jou staan jouw kinderen en daaronder jouw kleinkinderen etc. Zo heeft iedereen een onbetwiste eigen plek. Jij kunt innerlijk altijd op jouw eigen plek gaan staan in de fontein. Niemand kan jou die ontzeggen. Je kunt denken dat je die plek moet verdienen omdat je er anders geen recht op hebt. Dat is niet het geval. Jouw plek hoort onlosmakelijk bij jou, los van wat je doet of nalaat.
 
Hoe begin je met het ontrafelen van jouw plek binnen je familiesysteem?
Je bent en blijft altijd kind van jouw ouders. Jij staat in volgorde van geboorte in de bak onder je ouders, samen met je broers en zussen, miskramen, geaborteerde kinderen, verzwegen kinderen, half-broers en halfzussen. Soms weet je niet of er miskramen zijn; als je innerlijk bereid bent om een plekje op te schuiven, sta je goed. Je moet uitgaan van je biologische systeem. Geadopteerde kinderen zijn systemisch trouw aan hun biologische systeem van herkomst, niet aan hun adoptiesysteem. Stiefouders en kinderen idem dito. De ene plek is niet meer of minder waard, beter of slechter; het is jouw plek. Als je daar gaat staan, zul je merken dat je de onzichtbare stroming van de fontein oppakt. Die blijkt essentieel te zijn om je vervuld te voelen in plaats van leeg en onrustig.
 
Wat zegt de band met je moeder over de relaties die je als volwassene aangaat?
Als je je moeder ‘boven je kunt zetten in de fontein’ (het maakt in deze niet uit of ze leeft of niet), krijg je het vermogen om je te verbinden met anderen. Ouders zijn een package deal zeg ik altijd. Ze zijn het mooie, het minder mooie en ook datgene wat je zo graag wilt ontvangen en wat er niet is. Je bent goed met je ouders verbonden als je hen hun plek gunt. Ze mogen helemaal zijn wie ze zijn. Als je alleen het mooie van iemand ziet, het zogenaamde ‘stralenkranseffect’ dan zie je iemand dus niet. Als je alleen het slechte ziet, dan zie je die persoon ook niet. Een mens is veel meer dan alleen dat mooie of dat lelijke. Het is het totale pakket. Daar ben jij het levend product van. Kijk ook maar naar jezelf. Jij bent niet alleen maar lief, goed en aardig. Jij bent ook zelf veel meer en diepgaander dan alleen dat. Evenmin ben jij uitsluitend die onhandige, onachtzame en egocentrische persoon. Terug naar je moeder: zoals jij je verbonden hebt met je moeder, bepaalt je vermogen om je te verbinden aan anderen, waaronder je partner. Mensen zien zogenaamde dubbelbeelden als ze naar hun (potentiële) partner kijken. Als jij naar je partner kijkt, staat er een onzichtbare persoon vlak achter je partner; je moeder. In het dagelijkse leven zie je dat natuurlijk niet, maar op een ander niveau zie je haar daar staan en daar hangt de verbinding met je partner van af. Dit geldt zowel voor mannen als voor vrouwen. Andersom geldt hetzelfde: achter jou staat de moeder van jouw partner. Daar is geen ontkomen aan… Dus als je een serieuze relatie wilt, luister dan hoe deze persoon over zijn of haar moeder praat. Neem dan een besluit of deze potentiële partner relatiemateriaal is of een friend with benefits…
 
En wat geeft je vader je mee en zie je terug in je leven als volwassene?
Als je je vader zijn plek gunt, krijg je je natuurlijke daadkracht en ambitieniveau. Als je je vader zijn plek ontzegt, ontstaat bewijsdrang. Je gaat op zoek naar erkenning. Een klein gedeelte van de mensen doet echter het tegenovergestelde en dat is totaal daadkrachtloos worden. Zij zijn niet vooruit te branden en tonen geen initiatief. Je vader is essentieel voor het gevoel van ‘gezien worden’. Als jij je vader verwijt dat hij jou niet ziet, ontstaat het verlangen om je maatschappelijk te bewijzen en erkenning te zoeken. Het lastige is dat de successen die je behaalt niet opwegen tegen het lege gevoel dat je innerlijk ervaart als je je vader zijn plek niet gunt. Stel dat het lukt om je vader wel ‘aan te nemen’ dan wordt de bewijsdrang op miraculeuze wijze omgezet in je natuurlijke dadendrang. En dat is een heel andere drijfveer, dan te werken vanuit het verlangen om gezien te worden. Bij je natuurlijke dadendrang ben je veel minder gevoelig voor wat de buitenwereld van je denkt en dat geeft rust. Wat ook een bekend patroon is als je je vader afwijst, is dat je spiritueel wordt en vaak een vaderfiguur (goeroe) zoekt. Het lijkt erop dat bij afwezigheid van je vader in jou, je je leidraad elders gaat zoeken. Met je vader innerlijk bij je word je aardser.
 
Wanneer weet je dat je op je plek staat binnen het familiesysteem?
Als je over jezelf kunt zeggen dat je in de basis oké bent. Als je de package deal van je ouders aanneemt, neem je die ook van jezelf aan. Je merkt dat je in staat bent om langdurige, gezonde en voedende relaties aan te gaan. Ook zul je vermoedelijk niet teveel ‘alfa-mannetjes/vrouwtjes’-gedrag vertonen, want je gunt de ander zijn plek en je kan ondertussen ook jouw plek goed blijven innemen, ook al wordt je ‘aangevallen’. Vaak heb je meer natuurlijke mazzel als je je ouders boven je zet in de fontein. Het dubbeltje op zijn kant, gaat vaak net goed. Patronen uit het familiesysteem herhalen zich en in dit geval dan de gunstige patronen.
 
En wanneer weet je zeker dat je niet op je plek staat?
Vaak sta je inderdaad niet op je eigen plek. Om verschillende redenen kun je zijn opgestegen naar een bak boven je. Je hebt bijvoorbeeld gezorgd voor één van je ouders. Je hebt verantwoordelijkheid overgenomen die niet van jou is. Je beschermde bijvoorbeeld je moeder en vrolijkte haar op, was bemiddelaar tussen je ouders of je hield je in omdat je ouders het toch al zo moeilijk hadden. In je dagelijkse leven uit zich deze dynamiek in het overnemen van verantwoordelijkheid die niet van jou is maar van je vriend(in), je baas etc. Op het moment dat dit gebeurt, ontvang je niet meer maar geef je. Je voelt je wellicht groot en belangrijk, maar je bouwt ondertussen een tekort op. Je wordt behoeftig. Een andere reden waarom je opgestegen bent is omdat je een oordeel hebt over een van je ouders. Je ouders zien je onvoldoende en daar ben je boos over (in plaats van het verdriet te voelen) of je voelt je beter of ‘meer’ dan bijvoorbeeld je vader en gaat uit verbinding met hem. Dit patroon uit zich vaak in autoriteitsconflicten en bewijsdrang. Je bent 50% je vader en 50% je moeder. Beide ouders innerlijk ‘aannemen’ is essentieel voor de inbedding in jezelf. Als je je ouders innerlijk afwijst, installeer je het patroon dat je juist bij hen afwijst vanuit onbewuste loyaliteit bij jezelf. Dit is een onzichtbare wetmatigheid. Dus als je vervelende herhalende patronen gaat herkennen die je zo verafschuwd bij je ouders, is het raadzaam om eens achter je oren te krabben.
 
Als je niet op je plek staat: welke stappen kun je ondernemen om daar wel te gaan staan?
Als je je ouders afwijst, wijs je jezelf af. Ook al behaal je allerlei successen, je blijft je leeg voelen en ervaart een ontevredenheid over jezelf. Als je afwijst waar je vandaan komt, sluit je je ouders uit en daarmee jezelf. In mijn boek ‘De fontein, vind je plek’ beschrijf ik uitgebreid hoe je op jouw plek kunt komen. Er is echter geen eenduidige manier. Het komt in essentie neer op ‘loslaten wat niet van jou is en aankijken wat wel van jou is’. En niet alleen op rationeel niveau maar ook op gevoelsniveau, want anders blijf je een ‘wandelend hoofd’. Daarbij moet je je diepste gevoelens doorvoelen. Het is een overgave aan wat er is. Het gaat om je innerlijke houding. Het doet er niet toe wat je ouders al dan niet hebben gedaan of gelaten. Je hebt niets te eisen van je ouders, want dan ga jij van je plek en gaat het jou niet goed. Wil je gelijk hebben of gelukkig zijn?
 
Wil je verder nog een laatste wijsheid delen?
Als jij van jezelf op je ouders mag lijken, is de kans het grootst dat je jezelf gaat worden. Je potentieel openbaart zich dan pas echt. Shakespeare zei al: ‘We know what we are, but know not what we may be’. Maak een lijstje met 10 dingen waarin je op je ouders lijkt, zowel het mooie als het minder mooie. Voel dankbaarheid. Je ouders hebben gegeven wat ze konden. Je hebt geen aanspraak op ‘meer’. Wat je hebt gehad is in bijna alle gevallen voldoende. Je hebt het altijd zelf in de hand om innerlijk op jouw plek in de fontein te komen. Ik wens je een vloeiend stromende fontein toe!